تعریف های مبحث حركت شناسي
3 مهر 1402
1402-07-03 0:18تعریف های مبحث حركت شناسي
حركت
هرگاه با گذشت زمان موقعيت يك جسم نسبت به يك نقطه دلخواه بنام «مبداء مكان» تغيير كند مي گوييم جسم «نسبت» به آن نقطه خاص در حال حركت است.
نکگته: حركت امري نسبي است؛ يعني هرجسم نسبت به خودش همواره ساكن است ولي نسبت به محيط اطراف خودش مي تواند متحرك باشد.
بردار مكان
برای تعیين موقعيت يک ذرّه، سه مورد باید تعیین شود: نقطه مرجع، فاصله از نقطه مرجع و جهت خط مستقیمی که در فضا، نقطه مرجع و ذرّه را به هم متصل می کند.
برداري كه مبداء مختصات يا نقطه مرجع را به مكان جسم در هر لحظه از زمان وصل مي كند را « بردار مكان» مي ناميم. واحد آن درمتراست و آنرا در صفحه با نمايش مي دهند.
بردار تغيير مكان(جابجايي)
برداري كه مكان اوليه جسم را به مكان نهايي جسم متصل مي كند « بردار تغيير مكان(جابجايي)» گفته مي شود.
كوتاهترين فاصله بين مبداء حركت تا مقصد حركت را جابجايي مي گوييم.
برای تعیین جابه جایی در یک بازه زمانی، فقط و فقط مکان متحرک در دو لحظه ابتدایی و انتهایی حرکت اهمیّت دارد.
واحد آن متر است .
مسافت پيموده شده
مسافت پيموده شده، كميتي نرده اي است كه جسم «واقعا» طي مي كند.
مجموع قدر مطلق جابجايي هاي جسم بيانگر مسافت پيموده شده است.
لحظه- بازه زماني ( مدّت)
فاصله زمانی میان این دو لحظه را مدّت زمان رویداد می نامند. كميتي نرده اي است و واحد آن درثانيهاست.
- بازه زماني: مدت زمان رخداد يك پديده فيزيكي را بازه زماني مي گويند.
- لحظه: بازه زماني بسيار بسيار بسيار كوچك است.
سرعت
نسبت جابجايي جسم به مدت زمان جابجايي را سرعت گوييم . با نمايش داده مي شود واحدآن در بصورت متر بر ثانيه است.
تندی
تندی متحرک در یک حرکت، برابر است با طول مسیری که متحرک در یک بازه زمانی طی کرده است
تندی و سرعت لحظه اي
تندی متحرک در هر لحظه از زمان یا در هر نقطه ای از مسیر را تندی لحظه ای می نامیم. در حین گزارش تندی لحظه ای، اگر به جهت حرکت متحرک نیز اشاره کنیم درواقع سرعت لحظه ای متحرک را بیان نموده ایم.
در حركت بر روي مسير مستقيم عدد جابجايي، « اندازه جابجايي » را نشان مي دهد و علامت جبري آن نشان دهنده جهت جابجايي است:
- الف) اگرعلامت جابجایی مثبت باشد جهت حرکت در جهت مثبت محورهاست.
- ب) اگر اگرعلامت جابجایی منفی باشد جهت حرکت در جهت منفي محورهاست.
ادامه دارد….
مهندس اکبر فرزانه
من اکبر فرزانه هستم؛ مدیر سامانه آموزش تخصصی فیزیک کنکور. از اوایل دهه 80 در فضای آموزشی و مشاوره ای فعالیت دارم؛ به طور دقیق تر در زمینه تدریس و تالیف فیزیک کنکور فعالم و علاقه مند و فعال در زمینه مشاوره و برنامه ریزی تحصیلی.
این مجموعه رو راه اندازی کردم که بتونم بدون محدودیت در زمان و مکان به دانش آموزانم در ارتباط باشم.