• برنامه ریزی و مطالعه

دانش آموزان تصور می‏ کنند که پس از چندین سال تحصیل، بر اثر کسب تجربه به شیوه صحیح مطالعه دست یافته اند و با این باور، کاستی های خود را در تحصیل به عوامل دیگری همچون استعداد، امکانات، شرایط و شانس مرتبط میدانند! درحالیکه استفاده از تجربه های مثبت و منفی در صورتی امکانپذیر است که

دانش آموزان یاد بگیرند چگونه یاد می گیرند،

تا بتوانند یادگیری خود را بررسی، ارزشیابی و هدایت کنند؛ بنابراین، دانستن شیوه و اصول یادگیری، یکی از مهمترین نیازهای دانش آموزان است که متأسفانه جای آن در نظام آموزشی ما خالی است. نباید افت تحصیلی را علامت ناتوانی در تحصیل دانست؛

بنابراین، در بررسی عوامل و موانع موفقیت در تحصیل، مهمترین مسأله، نحوه و نگرش و عملکرد ما در تحصیل است؛ اما یکی از پیچیدگی های فرآیند تحصیل، دوره هایی است که نمی توان علت و معلول رادر آن‏‏ها از هم تفکیک نمود؛ زیرا در یک دور (حلقه)، علت و معلول مرتب جای خود را به هم داده، در جهت تقویت هم حرکت می‏ کنند؛ به عنوان مثال…

استرس و اضطراب، یکی از مشکلات گریبان گیر دانش آموزان است؛ زیرا نمیتوان مشخص کرد که اضطراب علت است یا معلول؛ بخاطر آنکه عدم توانایی در یادگیری، اضطراب زاست و وجود اضطراب، خود مانعی جدی بر سر راه یادگیری به شمار می ‏آیدو در این دور منفی هر چه پیش می رویم، زمینه افت تحصیلی، بیش‏تر فراهم می‏ آید.

با آگاهی از وجود چنین دوره ایی، می‏توان برنامه های سازندهای را پی ریخت. هدف این نوشتار نیز نشان دادن دور مثبت یادگیری و موفقیت تحصیلی است تا با قرار گرفتن در آن بتوان در مسیر پیشرفت قرار گرفت.

شروع این حرکت و افتادن در این مسیر، نیاز به یک موتور قوی و همیشگی دارد و برنامه ریزی، موتور جلو برنده این حرکت مثبت است.

برنامه ریزی تحصیلی هر فرد، نشان دهنده نگرش و شیوه برخورد او با یادگیری است و آشنایی با اصول آن، اولین و مهمترین راه برای رسیدن به موفقیت در تحصیل است.

متأسفانه بیش‏تر دانش آموزان برنامه ای برای مطالعه ندارند و حتی عده ای تصور می ‏کنند که چون شدیداً سرگرم مطالعه اند، دیگر فرصتی برای برنامه ریزی نخواهند داشت.

برنامه تحصیلی، افزون بر این‏که مسیر موفقیت را هموار می سازد، موجب صرفه جویی در وقت و هزینه نیز می‏شود؛ زمان مطالعه را کاهش می ‏دهد؛ بر مدت نگهداری مطالب در حافظه می افزاید و توان یادآوری مطالب را در امتحان دو چندان می ‏کند. البته برنامه ریزی، نوعی مهارت است که با تجربه و پشتکار قوت می‏گیرد.

برنامه مناسب، باید با بهره گیری از اصل یادگیری و با توجه به نیازها، تواناییها و روحیات فرد تنظیم شود و در حین اجرا نیز با بررسی ضعف ها و خطاها به تکامل برسد؛ از اینرو، پیش از پرداختن به اصول برنامه ریزی، باید چگونگی یادگیری را آموخت تا بتوان بر مبنای آن برنامهریزی کرد.

ما در بررسی اجمالی یادگیری، توجه ویژه خود را معطوف دانش آموزانی میکنیم که در حال تحصیل هستند و از مدرسه و کلاس استفاده می‏کنند؛ اگر چه دانش آموزان دیگر، به ویژه کسانی که برای کنکور مطالعه می‏کنند، نیز میتوانند با اندکی تغییر از آن بهره گیرند.

امام علی (ع)

فرصت مانند ابر میگذرد؛ فرصتهای خویش را از دست ندهید.

—————– مطالعه بخشهای مختلف این مقاله در لینکهای زیر——————-

معرفي اصول اوليه برنامه ریزی درسی – بخش اول

معرفي اصول اوليه برنامه ریزی درسی – بخش دوم

معرفي اصول اوليه برنامه ریزی درسی – بخش سوم